Kích thích từ xuyên sọ và Ứng dụng
Kích thích từ xuyên sọ là gì?
Kích thích từ xuyên sọ (Transcranial Magnetic Stimulation, TMS) là dùng các xung từ tính sóng ngắn xuyên qua xương sọ kích thích các tế bào thần kinh để làm thay đổi chức năng điện thần kinh của vùng não tương ứng.
Từ năm 1985, nhiều nghiên cứu về TMS đã được tiến hành để hiểu và điều trị một số bệnh thần kinh như chứng đau nửa đầu, bệnh Parkinson, ù tai, và các bệnh lý tâm thần như trầm cảm, ảo thính ở người tâm thần phân liệt. Gần đây nhất, các nhà nghiên cứu đã tập trung vào việc sử dụng các xung TMS tái lặp (repetitive Transcranial Magnetic Stimulation, rTMS) để điều trị trầm cảm lớn, ảo thính trong tâm thần phân liệt, rối loạn nhận thức, ám ảnh cưỡng chế và stress sau chấn thương.
Cơ chế hoạt động kích thích từ xuyên sọ?
Kích thích từ xuyên sọ hoạt động dựa trên nguyên tắc về lực tác dụng tương hỗ được phát hiện từ năm 1831 bởi Faraday. Để có phạm vi từ trường thì người ta phải dùng dòng điện ngắt quãng, khi phạm vi từ trường bị biến đổi theo thời gian sẽ tạo ra dòng điện cảm ứng ngược với chiều dòng điện và dòng điện cảm ứng này sẽ có tác dụng chữa bệnh, vỏ não sẽ đóng vai trò là vật dẫn|
Khi cuộn dây điện được đặt gần đầu người thì từ trường sẽ xâm nhập tự do vào trong não và tạo ra điện trường tại những vùng vỏ não bên dưới
Khi điện trường đủ mạnh thì nó sẽ phóng điện xuyên màng tế bào thần kinh gây kích thích và khử cực các tế bào thần kinh, từ đó kích hoạt điện thế hoạt động các nơ ron và tạo ra một điện năng hoạt động lan truyền theo các nơ ron, điện năng lan truyền sẽ có các hiệu quả trực tiếp. Tương tự vậy, các hiệu quả gián tiếp của sự lan truyền điện năng hoạt động này tới các trung khu thần kinh khác nằm trong khoảng kích thích và người ta gọi là hiệu quả xuyên xinap. Sự thay đổi cách phóng điện thần kinh này làm thay đổi mô hình phóng điện của các tế bào thần kinh bệnh lý trong các bệnh trầm cảm, rối loạn chức năng não…
Trong quá trình điều trị, bệnh nhân vẫn tỉnh táo, và có thể trở lại làm việc như bình thường ngay ngay sau đó, không cần dùng thuốc hoặc gây mê. Bệnh nhân sẽ ngồi thoải mái trên ghế tựa suốt cả phiên. Một điều trị khoảng từ 5 phút đến 60 phút tùy mục đích và phác đồ điều trị.|
Kích thích từ xuyên sọ điều trị những bệnh gì?
Phương pháp Kích thích từ xuyên sọ là một tiến bộ kỹ thuật khoa học mới. Được áp dụng trong điều trị các bệnh như: Trầm cảm, Rối loạn stress sau chấn thương, tâm thần phân liệt, rối loạn lo âu, parkinson hoặc các chứng đau mạn tính...
Ưu điểm khi sử dụng dịch vụ kích thích từ xuyên sọ trong điều trị bệnh:
Là phương pháp điều trị khá an toàn do chỉ dùng kích thích từ, không gây ra tổn thương
Bệnh nhân có thể trở lại hoạt động bình thường ngay sau khi điều trị
Không cần gây mê, giảm đau hoặc an thần trong quá trình điều trị
Góp phần nâng cao chất lượng điều trị, rút ngắn thời gian điều trị
Tại bệnh viện Tâm thần tỉnh Yên Bái, từ năm 2021 dịch vụ kích thích từ xuyên sọ đã được triển khai áp dụng miễn phí hiệu quả trên người bệnh trầm cảm, mất ngủ, rối loạn stress, đau đầu mạn tính.... Cùng với các phương pháp điều trị hóa dược và các liệu pháp trị liệu tâm lý, kích thích từ xuyên sọ cũng góp phần không nhỏ trong việc nâng cao chất lượng điều trị tại bệnh viện.
